Het is eind 2015 en al een jaar zit er een dame in mijn facebookgroep, een lieverd, die wat mij betreft zou mogen staan als bemoedigingskampioen van Nederland. Mocht je het nodig hebben: zij wordt je grootste fan en zelfs wanneer jij overtuigd bent dat hetgeen je doet ‘niet zoveel voorstelt’ dan is zij degene die je voelbaar kan maken hoe ongelofelijk belangrijk het is wat je doet en dat je vooral door moet gaan.
Ik ken haar, en ik weet ook dat ze niet alleen de ander kan op-liften maar dat ze ook zichzelf klein kan maken. En uit ervaring weet ik hoeveel flexibiliteit het kost om jezelf eens in die andere positie te zetten. Niet altijd de ander voor te laten gaan maar jezelf iets te gunnen. Niet alleen positief over een ander spreken maar ook jezelf eens wat groter mogen maken.
Al een paar maanden geeft ze aan dat ze binnenkort een profielfoto gaat plaatsen. Maar elke keer werd het uitgesteld. Was er iets belangrijks op haar pad gekomen of iemand die haar nodig had.
Toen ze, op de drempel van mijn maand-challenge ‘zichtbaarheid’ aangaf dat ze deze maand een profielfoto zou nemen maar dat het geld was wat haar tegenhield sprong ik erop in.
Ik voelde intuïtief dat dit een opgeworpen drempel was. Dat het niet hetgeen was wat haar daadwerkelijk tegenhield. Het was de storm aan emoties die ze vreesde en die ze uit de weg ging waardoor het niet gebeurde. En dus sprong ik in op haar bericht en zette een oproep in de Facebookgroep.
Oké lieverds, ik heb jullie hulp nodig!!! Eén van de groepsleden wil naar de kapper maar het is te veel geld. En het zou zo fijn voor haar zijn voor een profielfoto. We zijn hier met best veel mensen. Wie wil er eén euro naar me overmaken, samen komen we vast een eind! Stuur een PB als je meedoet! #samensterk #samenzichtbaar Heel veel mensen reageerden. Veel meer dan ik had durven denken. Binnen een week had ik voldoende geld op mijn rekening om haar naar de kapper te laten gaan, make-up te laten kopen en eventueel nog een leuk shirt of bloesje erbij ook.
Maar ondertussen had zij natuurlijk ook in de gaten wat ik deed en achter de schermen ontspon zich een geheel andere discussie dan de vrijgevigheid die aan de voorzijde zichtbaar was. Ik kreeg een bericht dat ze ‘natuurlijk’ al van plan was naar de kapper te gaan. En dat ze de actie heel erg lief vond maar dat er andere mensen zijn die dit geld veel beter kunnen gebruiken…
Het voelde voor haar egoïstisch om het geld aan te nemen en ik legde uit dat het belangrijk is in het leven om niet alleen te geven maar ook te nemen. Hulp durven vragen en aannemen vinden we als mens ongelofelijk moeilijk maar het is wel wat ons meer menselijk maakt. Maar tegelijkertijd begreep ik hoe zwaar het kan zijn om ‘zomaar’ geld aan te nemen van anderen voor zoiets simpels als de kapper. Hoe je je schaamt wanneer je verteld dat je daar al twaalf jaar geen geld voor hebt gehad.
Toch merkte ik dat ze de mogelijkheid om het aan te nemen ging overwegen. Ze wist dat wanneer ze het geld (dat inmiddels al op mijn bankrekening stond) niet aannam het veel langer zou duren voor ze überhaupt naar de kapper zou gaan. De afweer veranderde en er kwamen vragen op als ‘Xandra, hoe laat ik het weten dat ik het écht waardeer? Dat ik geen profiteur ben, een egoïst?’
Ze wilde zó graag ‘bij ons blijven horen’ dat de mogelijkheid dat iemand slecht over haar zou denken bij het aannemen van dit geld, of een ‘te weinig tonen van dankbaarheid’ leidde tot zorgen en grote twijfels. Bijna vertelde ze dat ze het dáárom dus niet zou gaan doen. Ik reageerde echter laconiek, en mailde terug ‘je gaat niet egoïstisch worden. Je gaat het dus doen’.
Iets aannemen dat een ander in liefde aan je geeft is niet egoïstisch. Schaamte zorgt ervoor dat je het niet aan wilt of kunt nemen en de enige manier om daarmee te dealen is het ten eerste doorbreken en ten tweede erover gaan praten, gaan delen, gaan laten zien dat je dit voelt zodat je van anderen zult horen dat je niet de enige bent die dit ervaart.
Ik schreef haar terug: “Dit aannemen is niet egoïstisch. Dít is waar Brene Brown over schrijft. Dít is schaamte. Dít is de angst voor onverbondenheid. Dít zijn de duiveltjes in je hoofd. Die redenen zitten in je hoofd. Het is geen waarheid. Je ráákt mensen niet kwijt als je het aanneemt. Ze denken niet slechter of minder over je. Waarschijnlijk zijn ze blij dat ze bij mochten dragen. Zijn ze trots op jou en krijgen ze het gevoel dat wij, (lees zij) GaveMensen zijn. Bijdragen dat willen ze!”
De vraag is, zo schreef ik haar: durf jij over je schaduw te stappen, je ego in de ogen te kijken en te zeggen: ‘en nu houd je je mond dicht. Deze mensen gunnen me dit. Wilden me dit geven. Behalve dat ze me het beste wensen hebben ze de moeite genomen om het daadwerkelijk over te maken. Beste ego. Ik ga ervan genieten. Ik mag dit van mezelf. Een ander moment maak ik me wel weer klein, nederig, de helper. Maar dit is mijn moment om ook te mogen nemen. Om te zien dat ik even in het middelpunt mag staan.’
Nog even mailden we heen en weer. Ik beloofde er een blog over te schrijven en we maakten een afspraak om elkaar bij een kapper in Utrecht te treffen. Een week later was het zover. Ik zat in de auto en reed rondjes in de wijk om een parkeerplek te vinden. Ik wist dat er ergens een pleintje was maar kon het steegje niet vinden naar de ingang daarvan en dus was ik uiteindelijk net op tijd voor de afspraak. “ik ben bij de kapper, waar ben jij?” sms’te ik haar en binnen 3 tellen stond ze in de deuropening en gaf me een dikke knuffel.
Ze had lang haar, tot ruim halverwege haar rug. Maak je er straks ff een staart van zodat je kunt doneren? Vroeg ik aan haar. Ik wist dat ze dit graag wilde. Ze keek me aan. “Xandra, dat heb ik al gedaan. Dit is er over. De kinderen in de klas vonden het bijzonder dat ik nu niet meer degene ben met het langste haar”. Mijn mond viel open maar ze praatte door en er was geen tijd om te reageren op het feit dat ik dacht dat ze nu al het langste haar had wat ik ooit gezien had, laat staan dat hiervan dus al een deel was ingeleverd. Op dat moment denk ik dat bij mij pas het kwartje viel hoe lang twaalf jaar lang niet naar de kapper gaan eindelijk is..
Met een maskertje in haar haar lag ze in de stoel bij de wastafel en we spraken even over kappers, kinderen en hoe moedig ze was dat ze dit deed. Om iets na elven mocht ze eindelijk in de stoel gaan zitten. Ze nam plaats en de kapper drapeerde de zwarte cape om haar heen. Omdat het te lang ging duren en ik mijn volgende afspraak bijna niet zou halen moest ik een keuze maken. Pinnen in de winkel was niet mogelijk en dus rende ik met een korte ‘tot zo’ de zaak uit en tien deuren verderop de AH in. Racend door de winkel op zoek naar een kaartje en zoekend naar een pinautomaat had ik geen tijd om stil te staan bij hetgeen dit betekende voor haar.
Maar toen ik terugkwam met de envelop, deze in haar handen legde en de tranen in haar ogen zag schoot ik ook bijna vol. De kapper zag het gebaar en zei ‘is dit voor haar verjaardag?’ Ik keek hem aan, keek de vrouw om wie het ging in de ogen en zei ‘een verjaardag is maar één dagje. Dit is voor een nieuw leven’….
Wat een stap had zij gezet. Wat was ik trots op haar! Jezelf kleiner kunnen maken, kunnen luisteren, de ander écht zien en begrijpen zijn een deugd. Maar ze mogen in balans zijn. Je mag jezelf ook af en toe belangrijk maken. Iets ontvangen. Aangeven dat je het waard bent. Ik wist dat vandaag de balans een klein beetje hersteld werd voor haar. Ik gaf haar een dikke zoen en liep met een brok in mijn keel de zaak uit. Op straat mocht ik mijn tranen eindelijk laten stromen….